Magische ASML & Tuinbouw

Schrijver: Harm Custers – Head of Marketing at Takii Europe B.V.

Ik was uitgenodigd voor een bezoek aan ASML, het toonaangevende technologiebedrijf waar velen van ons nog nooit van hebben gehoord. Het hele bezoek kan worden samengevat in één woord:  magisch!

Ze ontwikkelen en bouwen ‘s werelds meest gecompliceerde machines (ze beweren 1000 keer complexer zijn dan de Space Shuttle!), die patronen printen op de silicium laag van microchips. Zonder ASML zou de huidige wereldwijde massaproductie van chips niet mogelijk zijn. Zonder chips kunnen we tegenwoordig bijna niets meer; ze vormen het brein van alle elektronische apparaten die we gebruiken.

ASML opereert op het kleinste nano- of zelfs pico-niveau, maar hun cijfers zijn enorm. 20.000 mensen werken op hun hoofdkantoor in Europa’s top tech hub, (Brainport Eindhoven). Wereldwijd hebben ze 40.000 werknemers, met 145 nationaliteiten. Hun omzet in 2022 was €22 miljard (14% groei), met een nettowinst van €5,6 miljard (25% van de omzet). Over 10 jaar verwachten ze te verdubbelen in omzet.

Ik vond mooie overeenkomsten tussen ASML, Takii (veredelingsbedrijf) en onze hightech tuinbouw. Onze missie is vergelijkbaar: bijdragen aan een betere wereld. Ons werk is relatief onbekend bij consumenten, terwijl het belang voor de maatschappij enorm is. De R&D-uitgaven zijn enorm: bij ASML 15% van de jaaromzet, bij veredelingsbedrijven tussen de 15 en 30%. En in beide sectoren zijn goede technische mensen schaars. Werving is moeilijk. Nieuwe werknemers komen van over de hele wereld, worden gekoesterd en grotendeels intern opgeleid en getraind.

Tijdens het bezoek realiseerde ik me hoe weinig ik eigenlijk weet over de technologie achter veel applicaties. Het menselijk brein is te beperkt om dit allemaal te begrijpen. Gelukkig zijn er slimme technici – met een hoge mate van specialisatie. De machines van ASML werken perfect, zijn ongeëvenaard en lijken niet na te maken. Dit succes heeft iets magisch. Er is niemand die precies weet hoe de machine als geheel werkt. Het is de som van duizenden aaneengeschakelde onderdelen Het menselijk kapitaal blijkt dus van onschatbare waarde: de enorme expertise en het vermogen om als team samen te werken. Ook hier zie ik weer de overeenkomsten met onze hightech gewasverbetering.

Dit alles wordt weerspiegeld in ASML’s kernwaarden: uitdagen, samenwerken en zorg dragen. Met een continue zoektocht naar lange termijn waarde creatie – en de overtuiging dat het wél kan of beter kan – en het werk dus nooit klaar is. Hoe toepasselijk is dit op onze magische tuinbouw en de grote uitdagingen die ook wij aangaan?

Ps: Ontdek het geheim van ASML in deze documentaire van VPRO Tegenlicht.